vraagt Saskia Lankhoorn

Pynarello vraagt

Saskia Lankhoorn is pianist, ze studeerde aan het Conservatorium in Den Haag bij pianist Naum Grubert en is zich tijdens haar studie naast klassiek ook gaan richten op hedendaagse muziek. Als solist heeft ze in binnen- en buitenland gespeeld en een indrukwekkende carrière opgebouwd. Nu heeft ze ‘ja’ gezegd tegen onze uitnodiging om het stuk Twee van componiste Anne-Maartje Lemereis te spelen. We spraken haar over haar passie voor muziek, het spelen van nieuwe werken en haar samenwerking ons.

Hoe wist je als jong meisje dat je pianiste wilde worden? Wat heeft de doorslag gegeven?
‘Het begon eigenlijk op de vrije school, waar veel muziek werd gemaakt. Muziek is gewoon mijn leven, ik ben een beetje een einzelgänger. Ik zocht een instrument waarmee ik mijn liefde voor muziek kon uiten, en dat werd uiteindelijk de piano. Dat kwam voornamelijk door het repertoire. Er is zoveel prachtige muziek geschreven voor de piano, dat trok me enorm aan.’

We hebben je uitgenodigd om het pianoconcert ‘Twee’ van Anne-Maartje Lemereis te spelen. Waarom heb je ‘ja’ gezegd tegen deze uitnodiging?
‘Ik heb ‘ja’ gezegd omdat ik me echt een solist voel. Het is ontzettend leuk om een pianoconcert te spelen dat speciaal voor je is geschreven. Ik vond de muziek van Anne-Maartje, die ik online gehoord en gezien heb, erg mooi. Daarnaast vind ik het geweldig om met jullie te spelen, omdat jullie zonder dirigent werken. Ik hou van samenwerken, op deze manier kan ik het solistische en het samenwerken combineren. Tot nu toe heb ik alleen de pianopartij bestudeerd, dus ik kijk ernaar uit om het samen tot een groter geheel te brengen. Samen met de andere instrumenten willen we de juiste klank vinden die bij het stuk past.’

repetitie-pynarello_vrijheidoverwinningcmelle-meivogel_web_11

Foto: Melle Meivogel

Anne-Maartje de componist van het stuk ‘Twee’ is een hedendaagse componist. Wat is het verschil in voorbereiding tussen een stuk van een hedendaagse componist en een stuk waarvan de componist al is overleden?
‘In het begin is dat verschil heel groot. Bij stukken die al lang bestaan, is er een traditie van interpretaties en stijlen waar je je tot op zekere hoogte toe kunt verhouden. Maar als er een stuk speciaal voor jou geschreven wordt, ben jij degene die de standaard zet en laat horen: zo moet het. Dat doe ik eigenlijk heel vaak en is ontzettend leuk. Ik voel me daar heel vrij bij en dat is voor mij bekend terrein. Bovendien is het fijn als mensen weten wat je kwaliteiten zijn.’

En wat heeft Anne-Maartje specifiek aangestipt in ‘Twee’ waardoor je nog beter tot je recht komt in haar stuk?
‘Anne-Maartje wilde het stuk voor mij schrijven, omdat ze zei dat ik met veel kracht kan spelen, maar ook lyrisch. Componist Maarten Alterna heeft ooit gezegd dat ik zowel een bokser als een dichter ben, en die twee kwaliteiten spraken haar aan en passen ook goed bij het stuk. Als ik aan een nieuw stuk begin, zoek ik eerst naar de emotie die ik zelf wil uitdrukken. Ik begin altijd vanuit mijn eigen gevoel en interpretatie, en werk van daaruit naar het stuk toe.’

Hoe selecteer je welke concerten of stukken je wel of niet gaat spelen?
‘Ik probeer te kijken of het past binnen mijn carrièreplanning. Als ik meer met een ensemble wil spelen, zeg ik ‘ja’ tegen ensemblewerk. Als ik meer solo wil gaan, zeg ik daar ‘ja’ tegen. Het moet in mijn straatje passen en ik moet het gevoel hebben dat ik er echt muziek van kan maken. Het moet resoneren en mij inspireren. Dus als ik een stuk hoor dat me niets zegt, hoef ik het ook niet te spelen. Ik ben daarin vrij streng, want het publiek moet het ook mooi vinden en ik vind het belangrijk dat ik stukken speel die ik kan overbrengen. Mijn selectie wordt steeds strenger, omdat ik het belangrijk vind om iets moois op het podium te zetten.’

repetitie-pynarello_vrijheidoverwinningcmelle-meivogel_web_31

Foto: Melle Meivogel

Wat vind je het meest uitdagende aan het stuk ‘Twee’ van Anne-Maartje?
‘Ik denk het samenspel met Pynarello, waar ik me op verheug. Het vinden van de juiste klank samen met de andere instrumenten is het meest uitdagende. Ik kan het solo wel in mijn hoofd hebben, dat gaat wel. Maar samen moeten we het ook tot stand brengen, en dat vind ik het meest uitdagende. We hebben nog niet eerder samengewerkt, dus in de repetities moeten we dat vinden.

Kun je je voorstellen dat je toch nog veel gaat aanpassen aan wat je solo hebt gerepeteerd?
‘Dat weet ik nog niet. Ik ben wel heel flexibel op dat gebied. Ik denk dat ik op sommige punten dingen moet aanpassen, maar andere punten die ik belangrijk vind, moeten we misschien behouden.’

Wat voor muziek luister je in je vrije tijd?
‘Op dit moment luister ik veel naar Sjostakovitsj’, zegt Saskia lachend. ‘Maar over het algemeen ben ik heel eclectisch. Ik hou erg van popmuziek van Lana Del Rey, maar ook van Bach en veel andere muziek. Ik ben wat muziek betreft breed georiënteerd.’

repetitie-pynarello_vrijheidoverwinningcmelle-meivogel_web_56

Foto: Melle Meivogel

Kun je iets vertellen over hoe de muziek in het concert ‘Sjostakovitsj 9 – Vrijheid & Overwinning’ op elkaar aansluit?
Het eerste deel is expressief en avontuurlijk. Het tweede deel bevat heel mooie melodieën, een soort Rachmaninoff-achtige melodieën. Het derde deel is swingend en energiek. De eerste twee stukken zijn meer gericht op vrijheid, en het laatste stuk is swingend en gericht op overwinning.

Waarom mag je het concert ‘Sjostakovitsj 9 – Vrijheid & Overwinning’ niet missen?
‘Je moet dit concert niet missen vanwege de energie waarmee we het gaan spelen. De muziek die wordt gespeeld is prachtig, het krijgt iets magisch wanneer we dat straks samen spelen. En ook de titel ‘Vrijheid & Overwinning’, dat vind ik schitterend. Niet zozeer de betekenis van de stukken, maar vanwege hoe jullie de muziek benaderen. Het is echt uniek: zonder dirigent. Ik denk dat je op het podium een geweldige energie zult ervaren, en er zitten ook theatrale elementen in. Je zult een orkest op een hele andere manier zien, dat is echt gaaf.’

Meer info over Vrijheid & Overwinning